HỎI – ĐÁP VỀ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP BẰNG TRỌNG TÀI THƯƠNG MẠI - Q&A: COMMERCIAL ARBITRATION IN VIETNAM

1. Trọng tài thương mại là gì?

What is commercial arbitration?

Trả lời (Answer):

 

Trọng tài thương mại là phương thức giải quyết tranh chấp do các bên tự nguyện lựa chọn, được tiến hành bởi một tổ chức phi chính phủ (Trung tâm Trọng tài) hoặc trọng tài viên do các bên chỉ định. Phán quyết trọng tài có giá trị chung thẩm và được thi hành theo Luật Trọng tài Thương mại 2010 cũng như Công ước New York 1958.

 

Commercial arbitration is a dispute resolution method voluntarily chosen by the parties, conducted by an independent, non-governmental organization (an Arbitration Center) or by arbitrators appointed by the parties. An arbitral award is final and binding, enforceable under the Law on Commercial Arbitration 2010 and the 1958 New York Convention on the Recognition and Enforcement of Foreign Arbitral Awards.

 

2. Doanh nghiệp có thể chọn Trọng tài thay vì Tòa án không?

Can enterprises choose arbitration instead of going to court?

Trả lời (Answer):

Có. Nếu trong hợp đồng giữa hai bên có thỏa thuận trọng tài hợp pháp, thì tranh chấp có thể được giải quyết tại Trọng tài thương mại thay vì Tòa án. Điều này giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, bảo mật thông tin và linh hoạt hơn trong quy trình tố tụng.

 

Yes. If the contract between the parties contains a valid arbitration clause, the dispute can be resolved by commercial arbitration instead of litigation in court. This option helps businesses save time, maintain confidentiality, and enjoy greater procedural flexibility.

 

3. Trọng tài thương mại có phải là cơ quan nhà nước không?

Is commercial arbitration a state authority?

Trả lời (Answer):

Không. Trọng tài thương mại không phải là cơ quan nhà nước, mà là tổ chức xã hội – nghề nghiệp hoạt động độc lập. Trọng tài viên không nhân danh quyền lực nhà nước khi xét xử, mà dựa trên ý chí và thỏa thuận của các bên tranh chấp.

 

No. Commercial arbitration is not a state judicial body, but a professional and social institution operating independently. Arbitrators do not act on behalf of state power but resolve disputes based on the parties’ agreement and autonomy.

 

4. Phán quyết trọng tài có thể bị kháng cáo không?

Can an arbitral award be appealed?

Trả lời (Answer):

Không. Phán quyết trọng tài là chung thẩm và có hiệu lực ngay khi ban hành (theo Điều 61 Luật Trọng tài Thương mại 2010). Tuy nhiên, nếu có căn cứ thuộc Điều 68 (ví dụ: vi phạm trình tự tố tụng, thỏa thuận vô hiệu, vi phạm điều cấm của luật…), thì một bên có thể yêu cầu Tòa án hủy phán quyết trọng tài.

 

No. An arbitral award is final and binding upon issuance (Article 61, Law on Commercial Arbitration 2010). However, under Article 68, a party may request a court to set aside the award if there are valid grounds, such as procedural violations, invalid arbitration agreements, or breaches of legal prohibitions.

 

5. Ưu điểm của Trọng tài thương mại so với Tòa án là gì?

What are the advantages of arbitration compared to court litigation?

Trả lời (Answer):

• Bảo mật cao – phiên họp không công khai, giúp giữ uy tín doanh nghiệp.

Confidentiality – hearings are not public, protecting the parties’ reputation and trade secrets.

• Thủ tục linh hoạt, nhanh chóng, do các bên chủ động lựa chọn trọng tài viên, địa điểm, ngôn ngữ và luật áp dụng.

Flexibility and speed – parties can choose arbitrators, venue, language, and governing law.

• Phán quyết có hiệu lực quốc tế theo Công ước New York 1958, thuận lợi cho hợp đồng có yếu tố nước ngoài.

International enforceability – awards are recognized in many countries under the New York Convention (1958).

• Trọng tài viên là chuyên gia có kinh nghiệm trong lĩnh vực kinh doanh – thương mại.

Expertise – arbitrators are specialists with deep knowledge in commercial and business practices.

 

6. Quy trình giải quyết tranh chấp bằng trọng tài diễn ra như thế nào?

What is the process of resolving disputes through arbitration?

Trả lời (Answer):

Gồm 9 bước cơ bản:

The process includes 9 main steps:

1. Nộp đơn khởi kiện.

Filing a statement of claim.

2. Nộp phí trọng tài.

Paying the arbitration fee.

3. Chỉ định trọng tài viên.

Appointment of arbitrators.

4. Xét đơn và thụ lý vụ việc.

Reviewing and accepting the case.

5. Bị đơn nộp bản tự bảo vệ.

Respondent’s submission of defense statement.

6. Thành lập Hội đồng trọng tài.

Establishing the Arbitral Tribunal.

7. Tổ chức phiên họp giải quyết tranh chấp.

Conducting hearings.

8. Tiến hành hòa giải (nếu có thể).

Mediation (if possible).

9. Ra phán quyết chung thẩm.

Rendering the final and binding award.

(Thời hiệu khởi kiện: 02 năm kể từ ngày quyền, lợi ích hợp pháp bị xâm phạm – Điều 33 Luật Trọng tài Thương mại 2010)

(Statute of limitations: 2 years from the date the lawful rights and interests were infringed – Article 33, Law on Commercial Arbitration 2010.)

 

7. Có những hình thức trọng tài nào tại Việt Nam?

What are the types of arbitration in Vietnam?

Trả lời (Answer):

Có hai hình thức chính:

There are two main forms:

1. Trọng tài quy chế – giải quyết tại các Trung tâm trọng tài như VLCAC, VIAC, TRACENT…, theo quy tắc tố tụng của trung tâm.

Institutional Arbitration – disputes are settled at an established arbitration center such as VLCAC, VIAC, TRACENT, etc., following its procedural rules.

2. Trọng tài vụ việc – do các bên tự lựa chọn trọng tài viên và quy trình tố tụng, linh hoạt và tiết kiệm hơn.

Ad hoc Arbitration – the parties appoint arbitrators and determine procedures themselves; more flexible and cost-effective.

 

8. Khi nào thỏa thuận trọng tài bị vô hiệu?

When is an arbitration agreement invalid?

Trả lời (Answer):

Theo Điều 18 Luật Trọng tài Thương mại 2010, thỏa thuận trọng tài vô hiệu khi:

Under Article 18 of the Law on Commercial Arbitration 2010, an arbitration agreement is invalid when:

• Tranh chấp không thuộc thẩm quyền trọng tài.

The dispute is beyond the jurisdiction of arbitration.

• Người ký thỏa thuận không có thẩm quyền hoặc năng lực hành vi dân sự.

The signatory lacks legal authority or capacity.

• Hình thức thỏa thuận không phù hợp quy định pháp luật.

The agreement form violates legal requirements.

• Bị lừa dối, cưỡng ép khi ký kết.

A party was deceived, coerced, or threatened when signing.

• Vi phạm điều cấm của pháp luật.

The agreement breaches legal prohibitions.

 

9. Vì sao doanh nghiệp Việt Nam nên chọn trọng tài thương mại?

Why should Vietnamese enterprises choose arbitration?

Trả lời (Answer):

Vì trọng tài đáp ứng nhu cầu nhanh – bảo mật – chuyên nghiệp trong môi trường kinh doanh hiện đại. Doanh nghiệp có thể bảo vệ bí mật thương mại, chọn chuyên gia phù hợp và đảm bảo phán quyết có thể được thi hành ở nhiều quốc gia.

Because arbitration offers a fast, confidential, and professional way to resolve disputes. It protects trade secrets, allows selection of experienced experts, and ensures awards are enforceable internationally — an ideal option for cross-border transactions.

 

10. Các Trung tâm trọng tài uy tín tại Việt Nam là những đơn vị nào?

What are the reputable arbitration centers in Vietnam?

Trả lời (Answer):

• Trung tâm Trọng tài Thương mại Luật gia Việt Nam (VLCAC)

Vietnam Lawyers’ Commercial Arbitration Center (VLCAC)

• Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC)

Vietnam International Arbitration Center (VIAC)

• Trung tâm Trọng tài Thương mại Quốc tế Thái Bình Dương (PIAC)

Pacific International Arbitration Center (PIAC)

• Trung tâm Trọng tài Thương mại TP. Hồ Chí Minh (TRACENT)

Ho Chi Minh City Commercial Arbitration Center (TRACENT)

 

💡MẪU ĐIỀU KHOẢN TRỌNG TÀI GỢI Ý

SAMPLE ARBITRATION CLAUSE

Vietnamese version:

“Mọi tranh chấp phát sinh từ hoặc liên quan đến hợp đồng này sẽ được giải quyết bằng trọng tài tại Trung tâm Trọng tài Thương mại Luật Gia Việt Nam (VLCAC) theo Quy tắc tố tụng trọng tài của Trung tâm này.”

 

English version:

“Any dispute arising out of or in relation with this contract shall be resolved by arbitration at the VietNam Lawyers’ Commercial Arbitration Center (VLCAC) in accordance with its Rules of Arbitration.”